Дали ги знаете оние секојдневни ситуации во кои често се наоѓаме и кои ни го отежнуваат животот? Кога некому ќе му излезете во пресрет и ќе ги прекршите малку правилата и обратно и одеднаш вашата лозика за Нетфликс ја користат 15 лица со нивните блиски роднини, или кога некој оди преку ред затоа што има „свој човек“ на шалтерот.
Социолозите велат дека овие мали корумпирани форми на однесување постојат насекаде во светот и ни помагаат да маневрираме низ социјалните норми, закони, бирократија и правила кои во тоа време изгледаат комплицирани и непотребни. Ако успееме да најдеме начин да го направиме ова за себе, наоѓаме и добри причини и оправдувања зошто тоа е прифатливо во нашиот случај.
Ова се мали нешта што генерално не им штетат на другите, но се смета дека овој менталитет не е пожелен и доведува до многу поголеми проблеми. Некои ќе сметаат дека е блага корупција, а некои ќе кажат дека станува збор само за човечка флексибилност и „побрзо“ извршување на задачите.
Иако е присутна насекаде во светот, во Бразил на овој облик на дејствување му било дадено посебно име: „Jeitinho“ или „бразилски начин“. Внимателно читајте и обидете се да го дефинирате и „Македонскиот начин“.
Каде се сите, тука е и малиот Силва
Бразил е прекрасна земја за посета, но ако ги прашате неговите жители како е да се живее, ќе добиете разни одговори. Многумина ќе се жалат на високиот степен на бирократија, привилегијата на мал број луѓе и многуте секојдневни ситници што го комплицираат животот.
Бразил е исто така класно многу поделено општество. Разликите меѓу богатите и сиромашните се огромни: честопати фотографиите на бразилските фавели лоцирани веднаш до вили на милијардери се користат како симбол на социјалните нееднаквости и проблеми што ги создава. Социологот Серџо Буарке де Холанда посочува дека во таквите општества постои голема недоверба меѓу класите.
Кога имате ситуација кога оние што се во позиција на моќ можат да прават што сакаат, тоа го прави и остатокот од општеството. Правилата очигледно не се применуваат, така што секој ги заобиколува онолку колку што може да ризикува. За жал, ова води кон еден маѓепсан круг во кој ваквото однесување е само дополнително нагласено.
Медал од две страни
Сепак, многумина не сметаат дека „бразилскиот начин“ е причина за проблемот, туку резултат на долгата историја на колонизација и воени диктатури кои внесоа хаос во животот на обичните, мали луѓе. За нив, ова е начин да преживеат и полесно да пливаат во бирократија, администрација, бројни правила и прописи. Бразилскиот начин е едноставно живот кој постојано се прилагодува.
Значи, ако има начин човек да не чека три часа ред да добие печат или да не плати скапа членарина за нешто што му треба само половина час – зошто да не го заобиколи тоа правило? Покрај тоа, тие велат за себе дека се ценети како работници поради ова.
„Jeitinho не секогаш значи искористување на можноста. Постои уште една важна димензија, а тоа е нашиот креативен капацитет да се справиме со компликациите. Честите корисници на методите на Jeеитињо се многу флексибилни и не се предаваат лесно кога ќе наидат на проблем. Патем, ова е карактеристика што нè прави ценети како работници во странство. Многу странски инвеститори се изненадени од фактот дека мораат да познаваат некого од тука за да започнат бизнис или да бидат во добри односи и да направат некому услуга. Но, ние немаме јасно одделена приватна и јавна сфера на животот. Сè работи подобро ако добро се сложуваме “, пишуваат тамошните медиуми со иронично име „The Brazil Business“.
Бразилците сакаат да ја користат изреката: „За моите пријатели – сè, за моите непријатели – законот.“ Позната ви е бразилската работа од некаде?